Inwentaryzacja powykonawcza budynku, przyłączy i sieci uzbrojenia terenu:
podstawa prawna:
[1]
Ustawa Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994
opublikowano w Dz.U. z 25 sierpnia 1994 roku, Nr 89, poz. 414 z
późniejszymi zmianami
[2] Ustawa
Prawo geodezyjne i kartograficzne z dnia 17 maja 1989
opublikowano w
Dz.U. z 1989r. Nr 30, poz. 163 z późniejszymi zmianami
Inwestorzy są obowiązani:
1) uzgadniać usytuowanie projektowanych sieci uzbrojenia terenu z właściwymi starostami,
2) zapewnić wyznaczenie, przez jednostki uprawnione do wykonywania prac geodezyjnych, usytuowania obiektów budowlanych wymagających pozwolenia na budowę, a po zakończeniu ich budowy - dokonanie geodezyjnych pomiarów powykonawczych i sporządzenie związanej z tym dokumentacji.
Geodezyjne pomiary powykonawcze sieci podziemnego uzbrojenia terenu, układanej w wykopach otwartych, należy wykonać przed ich zakryciem. Po wybudowaniu budynku, geodeta sporządza inwentaryzację powykonawczą tego budynku oraz przyłączy, które powinny być pomierzone w wykopie przed ich zakryciem. niespełnienie tego warunku może skutkować nieodebraniem pracy geodezyjnym i niewydaniem pozwolenia na zasiedlenie budynku. Wiąże się to z nowymi kosztami i zmarnowanym czasem.
Wznowienie znaków granicznych:
podstawa prawna:
[1]
Ustawa Prawo geodezyjne i kartograficzne z dnia 17 maja
1989opublikowano w
Dz.U. z 1989r. Nr 30, poz. 163 z późniejszymi
zmianami
Art. 39 Przesunięte, uszkodzone lub zniszczone znaki graniczne, ustalone uprzednio, mogą być wznowione bez przeprowadzenia postępowania rozgraniczeniowego, jeżeli istnieją dokumenty pozwalające na określenie ich pierwotnego położenia. Jeżeli jednak wyniknie spór co do położenia znaków, strony mogą wystąpić do sądu o rozstrzygnięcie sprawy.
Wznowienia znaków granicznych dokonują, na zlecenie zainteresowanych, podmioty prowadzące działalność gospodarczą i inne jednostki, o których mowa w art. 11 (geodeci uprawnieni). O czynnościach wznowienia znaków granicznych zawiadamia się zainteresowane strony. Z czynności wznowienia znaków granicznych sporządza się protokół.
Jeżeli w zasobie geodezyjnym są dokumenty pozwalające na wznowienie znaków granicznych, dokonuje się takiego wznowienia. Jeżeli dokumenty są sprzeczne, jest ich brak i występuje spór graniczny - dokonuje się ustalenia przebiegu granic w procedurze rozgraniczenia nieruchomości. Po jego zakończeniu, powstają tzw. granice prawne, które pokazują zasięg prawa własności na działce lub nieruchomości.
Rozgraniczenia nieruchomości:
podstawa prawna:
[1] Ustawa
Prawo geodezyjne i kartograficzne z dnia 17 maja 1989
opublikowano w
Dz.U. z 1989r. Nr 30, poz. 163 z późniejszymi
zmianami
[2]
Rozporządzenie w sprawie rozgraniczania nieruchomości z dnia 14
kwietnia 1999
opublikowano w Dz.U. z 20 maja 1999 roku, Nr 45, poz. 453 z
późniejszymi zmianami
Zgodnie z ustawą [1] rozgraniczenie nieruchomości ma na celu ustalenie przebiegu ich granic przez określenie położenia punktów i linii granicznych, utrwalenie tych punktów znakami granicznymi na gruncie oraz sporządzenie odpowiednich dokumentów. Rozgraniczeniu podlegają, w miarę potrzeby, wszystkie albo niektóre granice określonej nieruchomości z przyległymi nieruchomościami lub innymi gruntami. Rozgraniczenia nieruchomości dokonują wójtowie, burmistrzowie lub prezydenci miast oraz, w wypadkach określonych w ustawie, sądy.
Czynności ustalania przebiegu granic wykonuje geodeta upoważniony przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Przy ustalaniu przebiegu granic bierze się pod uwagę znaki i ślady graniczne, mapy i inne dokumenty oraz punkty osnowy geodezyjnej. Jeżeli jest brak danych, o których mowa w ust. 2, lub są one niewystarczające albo sprzeczne, ustala się przebieg granicy na podstawie zgodnego oświadczenia stron lub jednej strony, gdy druga strona w toku postępowania oświadczenia nie składa i nie kwestionuje przebiegu granicy. W razie sporu co do przebiegu linii granicznych, geodeta nakłania strony do zawarcia ugody. Ugoda zawarta przed geodetą posiada moc ugody sądowej.
Jeżeli zawiodły wszystkie z wymienionych dróg, umarza się postępowanie administracyjne a sprawę przekazuje z urzędu do rozpatrzenia sądowi wg art. 153 KC ("Jeżeli granice gruntów stały się sporne, a stanu prawnego nie można stwierdzić, ustala się granice według ostatniego spokojnego stanu posiadania. Gdyby również takiego stanu nie można było stwierdzić, a postępowanie rozgraniczeniowe nie doprowadziło do ugody między interesowanymi, sąd ustali granice z uwzględnieniem wszelkich okoliczności; może przy tym przyznać jednemu z właścicieli odpowiednią dopłatę pieniężną").
Jeżeli w razie sporu co do przebiegu linii granicznych nie dojdzie do zawarcia ugody lub nie ma podstaw do wydania decyzji, upoważniony geodeta tymczasowo utrwala punkty graniczne według ostatniego stanu spokojnego posiadania, dokumentów i wskazań stron, oznacza je na szkicu granicznym, sporządza opinię i całość dokumentacji przekazuje właściwemu wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta). Organ umarza postępowanie administracyjne i przekazuje sprawę z urzędu do rozpatrzenia sądowi. Sąd rozpatruje sprawy o rozgraniczenie nieruchomości w trybie postępowania nieprocesowego. Wykonanie orzeczeń sądowych o rozgraniczeniu nieruchomości odbywa się z udziałem geodety. Prawomocne orzeczenia i ostateczne decyzje ustalające przebieg granic nieruchomości sąd lub organ rozstrzygający przesyła z urzędu w terminie 30 dni do sądów rejonowych właściwych do prowadzenia ksiąg wieczystych i do właściwych starostów, w celu ujawnienia ich w księgach wieczystych oraz w ewidencji gruntów i budynków.
Etap sądowy: Jak wspomniano powyżej, postępowanie sądowe wszczyna się albo na skutek odwołania od decyzji właściwego organu albo na skutek przekazania sprawy sądowi przez organy administracji. Kryteria rozstrzygania przez sąd są następujące: stan prawny, ostatni spokojny stan posiadania oraz wszelkie okoliczności pozwalające na wyznaczenie granic. Te okoliczności bada się w podanej powyżej kolejności, co wielokrotnie podkreślał Sąd Najwyższy (zob. postanowienie SN z dnia 26.6.2002, III CKN 590/00, LEX nr 74481, Wokanda z 2003 Nr 3, poz. 8).
Podział nieruchomości:
podstawa prawna:
[1] Ustawa o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 opublikowano wDz.U. z 29 września 1997 roku, Nr 115, poz. 741 z późniejszymi zmianami
[2] Rozporządzenie w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziałów nieruchomości z dnia
7 grudnia 2004 opublikowano w Dz.U. z 21 grudnia 2004 roku, Nr 268, poz. 2663 z późniejszymi zmianami
Podziały nieruchomości podlegają ustawie [1], chyba że wydziela się
nieruchomości położone na obszarach przeznaczonych w planach
miejscowych na cele rolne i leśne a w przypadku braku planu do
nieruchomości wykorzystywanych na cele rolne i leśne. Powierzchnia
takiej działki gruntu nie może być mniejsza niż 0.3000ha ale dopuszcza
się wyjątki dla powiększenia działki sąsiedniej lub dokonana zostanie
regulacja granic między sąsiednimi działkami.
Podział możliwy jest jeżeli jest on zgodny z ustaleniami mpzp (miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego). W razie jego braku, powinien być zgodny z warunkami ustalonymi w decyzji o wzizt (warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu) pod warunkiem, iż gmina jest położona na obszarze nieobjętym obowiązkiem sporządzenia takiego planu. W przypadku obowiązku sporządzenia mpzp, postępowanie podziałowe zawiesza się do czasu uchwalenia planu, jednak nie dłużej niż na okres 6 miesięcy, licząc od dnia złożenia wniosku o podział.
Dopuszczalne są podziały nieruchomości, niezależnie od mpzp
lub decyzji o wzizt w celu:
- zniesienia współwłasności nieruchomości zabudowanej co najmniej dwoma
budynkami, wzniesionymi na podstawie pozwolenia na budowę, jeżeli
podział ma polegać na wydzieleniu dla poszczególnych współwłaścicieli,
wskazanych we wspólnym wniosku, budynków wraz z działkami gruntu
niezbędnymi do prawidłowego korzystania z tych budynków;
- wydzielenie działki budowlanej, jeżeli budynek został wzniesiony na
tej działce przez samoistnego posiadacza w dobrej wierze;
-w celu wydzielenia części nieruchomości, której własność lub
użytkowanie wieczyste zostały nabyte z mocy prawa;
- w celu realizacji roszczeń do części nieruchomości wynikającej z
przepisów prawa;
- w celu realizacji przepisów dotyczących przekształceń własnościowych
albo likwidacji przedsiębiorstw państwowych lub samorządowych;
- wydzielenia części nieruchomości objętej decyzją o ustaleniu
lokalizacji drogi publicznej;
- w celu wydzielenia części nieruchomości objętej decyzją o ustaleniu
lokalizacji linii kolejowej;
- w celu wydzielenia działki budowlanej niezbędnej do korzystania z
budynku mieszkalnego;
- w celu wydzielenia działek gruntu na terenach zamkniętych.
W tych przypadkach nie jest wydawane postanowienie
wójta/burmistrza/prezydenta (nie wykonuje się wstępnego projektu
podziału).
Podziału nieruchomości dokonuje się na wniosek i koszt osoby, która ma w tym interes prawny, na podstawie decyzji wójta, burmistrza albo prezydenta miasta zatwierdzającej podział. Do wniosku, należy dołączyć następujące dokumenty:
1)stwierdzające tytuł prawny do nieruchomości,
2) wypis z katastru nieruchomości i kopię mapy katastralnej obejmującej
nieruchomość podlegającą podziałowi;
3) decyzję o wzizt, w przypadku, braku mpzp,
3a) pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków w przypadku
nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków;
4) wstępny projekt podziału,
5) protokół z przyjęcia granic nieruchomości,
6) wykaz zmian gruntowych,
7) wykaz synchronizacyjny, jeżeli oznaczenie działek gruntu w katastrze
nieruchomości jest inne niż w księdze wieczystej,
8) mapę z projektem podziału.
Jeżeli nieruchomość jest przedmiotem współwłasności lub
współużytkowania wieczystego, podziału można dokonać na wniosek
wszystkich współwłaścicieli albo współużytkowników
wieczystych.
Wstępny projekt podziału nieruchomości [2] opracowuje się na kopii mapy zasadniczej, a w przypadku jej braku - na kopii mapy katastralnej, uzupełnionej o niezbędne dla projektu podziału elementy zagospodarowania terenu i powinien zawierać w szczególności:
1) granice nieruchomości podlegającej podziałowi;
2) oznaczenie nieruchomości podlegającej podziałowi według danych z
katastru nieruchomości oraz księgi wieczystej, a w razie jej braku -
według innych dokumentów określających stan prawny
nieruchomości;
3) powierzchnię nieruchomości podlegającej podziałowi;
4) naniesione w kolorze czerwonym granice projektowanych do wydzielenia
działek gruntu;
5) przedstawione w kolorze czerwonym powierzchnie projektowanych do
wydzielenia działek gruntu;
6) przedstawioną w formie graficznej w kolorze czerwonym lub w formie
opisowej propozycję sposobu zapewnienia dostępu projektowanych do
wydzielenia działek gruntu do drogi publicznej (również poprzez inną
drogę wewnętrzną, służebność drogową lub osobistą).
Zgodność proponowanego podziału nieruchomości z ustaleniem miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego opiniuje wójt, burmistrz lub
prezydent miasta w formie postanowienia, na które przysługuje zażalenie
do SKO.
Jeżeli przedmiotem podziału jest nieruchomość zabudowana, a proponowany jej podział powoduje także podział budynku, granice projektowanych do wydzielenia działek gruntu powinny przebiegać wzdłuż pionowych płaszczyzn, które tworzone są przez ściany oddzielenia przeciwpożarowego usytuowane na całej wysokości budynku od fundamentu do przekrycia dachu. W budynkach, w których nie ma ścian oddzielenia przeciwpożarowego, granice projektowanych do wydzielenia działek gruntu powinny przebiegać wzdłuż pionowych płaszczyzn, które tworzone są przez ściany usytuowane na całej wysokości budynku od fundamentu do przekrycia dachu, wyraźnie dzielące budynek na dwie odrębnie wykorzystywane części, które mają własne wejścia i są wyposażone w odrębne instalacje. Odcinek granicy wewnątrz budynku przedstawia się na rzutach poszczególnych kondygnacji budynku.
Na tym etapie geodeta sporządza operat techniczny podziału nieruchomości, który podlega przyjęciu do zasobu państwowego przed wydaniem decyzji zatwierdzającej podział. Decyzję taką wydaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Decyzja stanowi podstawę do dokonania wpisów w księdze wieczystej oraz w katastrze nieruchomości. Decyzja stanowi także podstawę utrwalenia na gruncie nowo wyznaczonych punktów granicznych znakami granicznymi i sporządzenia protokołu według zasad określonych w przepisach o rozgraniczeniu nieruchomości [2].
Do opracowania mapy z projektem podziału nieruchomości, przyjęcie granic nieruchomości podlegającej podziałowi następuje w wyniku badania:
1) księgi wieczystej nieruchomości podlegającej podziałowi
oraz innych dokumentów określających stan prawny
nieruchomości;
2) danych wykazanych w katastrze nieruchomości.
Następnie geodeta wzywa zainteresowane strony do stawienia sie na gruncie celem przyjęcia granic zewnętrznych dzielonej nieruchomości, poprzez doręczenie im za zwrotnym poświadczeniem odbioru, nie później niż 7 dni przed wyznaczonym terminem. Nieusprawiedliwione niestawiennictwo stron nie wstrzymuje czynności geodety. Usprawiedliwione - wstrzymuje czynności do czasu ustania przeszkody lub wyznaczenia pełnomocnika - nie dłużnej niż na okres 1 miesiąca.
Z czynności przyjęcia granic podlegającej podziałowi sporządza się protokół, który zawiera:
1) oznaczenie nieruchomości podlegającej podziałowi według
danych z katastru nieruchomości oraz księgi wieczystej, a w razie jej
braku - według innych dokumentów określających stan prawny
nieruchomości;
2) informacje o dokumentach stanowiących podstawę przyjęcia granic
nieruchomości podlegającej podziałowi;
3) szkic przebiegu granic nieruchomości podlegającej
podziałowi;
4) opis przebiegu granic i położenia punktów granicznych nieruchomości
podlegającej podziałowi;
5) datę sporządzenia protokołu oraz imię i nazwisko, numer uprawnień
zawodowych i podpis osoby, która wykonała protokół.
Jeżeli podział nieruchomości polega na wydzieleniu działki o
powierzchni do 33 % powierzchni nieruchomości podlegającej podziałowi,
przepisy rozporządzenia [2] stosuje się tylko do tych odcinków granic
nieruchomości, do których dochodzą projektowane granice
podziału.
Mapa z projektem podziału nieruchomości zawiera w szczególności:
1) nazwę jednostki ewidencyjnej, oznaczenie obrębu, numer
arkusza mapy;
2) adres nieruchomości podlegającej podziałowi;
3) skalę mapy;
4) granice nieruchomości podlegającej podziałowi;
5) oznaczenie nieruchomości podlegającej podziałowi według danych z
katastru nieruchomości oraz księgi wieczystej, a w razie jej braku -
według innych dokumentów określających stan prawny
nieruchomości;
6) oznaczenie nieruchomości sąsiednich według danych z katastru
nieruchomości;
7) powierzchnię nieruchomości podlegającej podziałowi oraz
przedstawione w kolorze czerwonym powierzchnie projektowanych do
wydzielenia działek gruntu;
8) przedstawione w kolorze czerwonym granice projektowanych do
wydzielenia działek gruntu;
9) przedstawione w kolorze czerwonym oznaczenia projektowanych do
wydzielenia działek gruntu;
10) szkic orientacyjny w skali umożliwiającej zlokalizowanie
nieruchomości podlegającej podziałowi;
11) wykaz zmian gruntowych;
12) wykaz synchronizacyjny, w przypadku gdy w księdze wieczystej - lub
w razie jej braku - w innych dokumentach określających stan prawny
nieruchomości, nieruchomość podlegająca podziałowi posiada inne
oznaczenia i inną powierzchnię niż w katastrze nieruchomości;
13) niezbędne do projektu podziału nieruchomości elementy
zagospodarowania terenu, a w szczególności: ogrodzenia, budynki,
obiekty małej architektury, studnie, szamba, przyłącza, drzewa
stanowiące pomniki przyrody, elementy sieci uzbrojenia terenu
przebiegające przez nieruchomość podlegającą podziałowi;
14) datę wykonania mapy oraz imię i nazwisko, numer uprawnień
zawodowych i podpis osoby, która wykonała mapę.
Mapa z projektem podziału nieruchomości stanowi załącznik do decyzji
zatwierdzającej podział nieruchomości.
Ostateczna decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stanowi podstawę do:
1) umieszczenia przez organ, który wydał decyzję, na mapie z
projektem podziału nieruchomości adnotacji o treści: "Niniejszy podział
nieruchomości został zatwierdzony decyzją ..... z dnia ..... nr ...", z
podpisem upoważnionej osoby;
2) wyznaczenia i utrwalenia na gruncie nowych punktów granicznych
znakami granicznymi, według zasad określonych w przepisach dotyczących
geodezji i kartografii, na wniosek właściciela lub użytkownika
wieczystego nieruchomości.
Z czynności wyznaczenia i utrwalenia na gruncie nowych punktów granicznych znakami granicznymi sporządza się protokół który zawiera:
1) oznaczenie nieruchomości według danych z katastru
nieruchomości oraz księgi wieczystej, a w razie jej braku - według
innych dokumentów określających stan prawny nieruchomości;
2) oznaczenie i datę wydania decyzji zatwierdzającej podział
nieruchomości;
3) informacje o sposobie utrwalenia punktów granicznych;
4) oznaczenia wyznaczanych i utrwalanych punktów granicznych;
5) listę i podpisy osób obecnych przy czynnościach wyznaczenia i
utrwalenia punktów granicznych;
6) datę sporządzenia protokołu oraz imię i nazwisko, numer uprawnień
zawodowych i podpis osoby, która wykonała protokół.
Skutki podziału nieruchomości - opłata adiacencka: Jeżeli w wyniku podziału nieruchomości dokonanego na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego, który wniósł opłaty roczne za cały okres użytkowania tego prawa, wzrośnie jej wartość, wójt, burmistrz albo prezydent miasta może ustalić, w drodze decyzji, opłatę adiacencką z tego tytułu. Wysokość stawki procentowej opłaty adiacenckiej ustala rada gminy, w drodze uchwały, w wysokości nie większej niż 30 % różnicy wartości nieruchomości. Ustalenie opłaty adiacenckiej może nastąpić w terminie 3 lat od dnia, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale stało się prawomocne. Wartość nieruchomości przed podziałem i po podziale określa się według cen na dzień wydania decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej. Stan nieruchomości przed podziałem przyjmuje się na dzień wydania decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości, a stan nieruchomości po podziale przyjmuje się na dzień, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale stało się prawomocne, przy czym nie uwzględnia się części składowych nieruchomości.
Połączenie i ponowny podział:
podstawa prawna:
[1]
Ustawa o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997
opublikowano w
Dz.U. z 29 września 1997 roku, Nr 115, poz. 741 z późniejszymi zmianami
art. 98b
1. Właściciele albo użytkownicy wieczyści nieruchomości ukształtowanych
w sposób uniemożliwiający ich racjonalne zagospodarowanie mogą złożyć
zgodny wniosek o ich połączenie i ponowny podział na działki gruntu,
jeżeli przysługują im jednorodne prawa do tych nieruchomości. Do
wniosku należy dołączyć, złożone w formie aktu notarialnego,
zobowiązanie do dokonania zamiany, o której mowa w ust. 3.
2. W sprawach, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio art. 93, art. 94, art. 96, art. 97 ust. 1-2, art. 98, art. 98a oraz art. 99 ustawy [1]
3. Podziału nieruchomości, o którym mowa w ust. 1, dokonuje się pod warunkiem, że właściciele albo użytkownicy wieczyści dokonają, w drodze zamiany, wzajemnego przeniesienia praw do części ich nieruchomości, które weszły w skład nowo wydzielonych działek gruntu. W razie nierównej wartości zamienianych części nieruchomości stosuje się art. 15.
Często zdarza się, iż właściciel nieruchomości w skład której wchodzą działki gruntu, dokonuje połączenia ich, aby w racjonalny sposób podzielić nieruchomość i sprzedać jako działki budowlane. Wymagane jest aby wszystkie łączone działki posiadały ten sam tytuł prawny, np. własność lub użytkowanie wieczyste.
Podział nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym:
podstawa prawna:
[1]
Ustawa o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997
opublikowano w
Dz.U. z 29 września 1997 roku, Nr 115, poz. 741 z późniejszymi zmianami
art.
97a
W przypadku dokonywania z urzędu podziału nieruchomości o
nieuregulowanym stanie prawnym stosuje się następujące zasady:
1) informację o zamiarze dokonania podziału nieruchomości
wójt,
burmistrz albo prezydent miasta podaje do publicznej wiadomości w
sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości oraz na stronach
internetowych urzędu gminy, a także przez ogłoszenie w prasie o zasięgu
ogólnopolskim;
2) jeżeli w terminie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia nie zgłoszą się
osoby, którym przysługują prawa rzeczowe do nieruchomości, można
wszcząć postępowanie w sprawie podziału nieruchomości;
3) po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w pkt 2, wójt,
burmistrz albo prezydent miasta może wydać decyzję zatwierdzającą
podział nieruchomości,
4) decyzja podlega ogłoszeniu w sposób określony w art. 49 KPA.
("Strony mogą być zawiadamiane o decyzjach i innych czynnościach
organów administracji publicznej przez obwieszczenie lub w inny
zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości sposób publicznego ogłaszania,
jeżeli przepis szczególny tak stanowi; w tych przypadkach zawiadomienie
bądź doręczenie uważa się za dokonane po upływie czternastu dni od dnia
publicznego ogłoszenia.").
Stawianie płotów na granicy nieruchomości:
podstawa prawna:
[1]
Ustawa Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994
opublikowano w Dz.U. z 25 sierpnia 1994 roku, Nr 89, poz. 414 z
późniejszymi zmianami
[2] Kodeks
cywilny z dnia 23 kwietnia 1964
opublikowano w Dz.U. z 18 maja 1964 roku, Nr 16, poz. 93 z późniejszymi
zmianami
W sprawie stawiania ogrodzeń na działce ma zastosowanie art.
30 ustawy [1], mówiący iż:
Zgłoszenia
właściwemu organowi wymaga:
budowa ogrodzeń od strony dróg, ulic, placów, torów kolejowych i innych
miejsc publicznych oraz ogrodzeń o wysokości powyżej 2,20 m.
Zgłoszenia takiego należy dokonać przed terminem zamierzonego rozpoczęcia robót budowlanych. Do wykonywania robót budowlanych można przystąpić, jeżeli w terminie 30 dni od dnia doręczenia zgłoszenia właściwy organ nie wniesie, w drodze decyzji, sprzeciwu i nie później niż po upływie 2 lat od określonego w zgłoszeniu terminu ich rozpoczęcia.
Tak więc w praktyce stosuje się dwie metody postępowania w zależności od stosunków sąsiedzkich.
1) pełna zgoda sąsiadów do stawianego ogrodzenia - płot/ogrodzenie stawiane jest w osi granicy, tak że podmurówka jest wylana dokładnie po 1/2 szerokości na sąsiednie działki. Właściciele tym samym deklarują się do partycypowania w kosztach budowy ogrodzenia oraz do wspólnego użytku i dbania o rzecz w myśl art. 154 KC [2] ( Domniemywa się, że mury, płoty, miedze, rowy i inne urządzenia podobne, znajdujące się na granicy gruntów sąsiadujących, służą do wspólnego użytku sąsiadów. To samo dotyczy drzew i krzewów na granicy. Korzystający z wymienionych urządzeń obowiązani są ponosić wspólnie koszty ich utrzymania).
2) przy sąsiadach zwaśnionych - płot/ogrodzenie czy nawet mur, stawiany jest w ten sposób aby zewnętrzne lico podmurówki nie przekraczało granicy nieruchomości. Takie ogrodzenie jest własnością osoby, która je wybudowała. W tym przypadku, konieczne jest spotkanie się z geodetą aby wznowił i okazał granice nieruchomości, tak aby nie zaszło kolejne nieporozumienie z sąsiadem. Jeżeli jesteśmy pewni granic, to możemy spokojnie stawiać swoje ogrodzenie i teraz na sąsiedzie spoczywa obowiązek udowodnienia, że przekroczyliśmy granice nieruchomości. Po wznowieniu i okazaniu granic, nie ma takiej możliwości, aby granica się "przesunęła".
Często zdarza się, iż ogrodzenia stawiane są bez uprzedniego wznowienia granic, wtedy to art. 151 KC [2] ma zastosowanie (Jeżeli przy wznoszeniu budynku lub innego urządzenia przekroczono bez winy umyślnej granice sąsiedniego gruntu, właściciel tego gruntu nie może żądać przywrócenia stanu poprzedniego, chyba że bez nie uzasadnionej zwłoki sprzeciwił się przekroczenia granicy albo że grozi mu niewspółmiernie wielka szkoda. Może on żądać albo stosownego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie odpowiedniej służebności gruntowej, albo wykupienia zajętej części gruntu, jak również tej części, która na skutek budowy straciła dla niego znaczenie gospodarcze.)